#224 NHỮNG HIỂU LẦM VỀ VIỆC CHỐNG NẮNG
6/05/2019
Xin chào các bạn!
Mùa hè đã đến cùng với nỗi lo chống nắng. Đã có hàng nghìn bài viết về vấn đề này nhưng có vẻ là chưa đủ vì còn nhiều bạn vẫn giữ những quan điểm chưa thực sự đúng về việc chống nắng. Hôm nay Bánh bèo sẽ cùng bạn "kiểm điểm" lại xem những hiểu lầm đó là gì nhé.
1. Quá tin tưởng vào chỉ số của kem chống nắng
Nhờ công nghệ tiên tiến, đa phần các loại kem chống nắng hiện nay có chỉ số chống nắng rất cao, gần như là tuyệt đối. Và chúng mình vẫn quen dùng SPF 50/ PA ++++ hàng ngày và tin tưởng rằng mình đã được bảo vệ tới 93% tia UVA và 98% tia UVB trong vòng 50 x 10ph = 500 phút ~ 8 giờ.
Tìm hiểu thêm về các chỉ số cơ bản của KCN ở LINK NÀY nhé
Nhưng tất cả chỉ là lý thuyết. Có nhiều yếu tố khiến những thông số này thay đổi:
- Thời gian chịu nắng của mỗi người là khác nhau. Các bạn châu Âu chắc chắn sẽ nhanh bị cháy nắng hơn các bạn châu Phi
- Nếu bôi kem chống nắng không đủ lượng thì các chỉ số cũng không được đảm bảo
- Có bôi kem chống nắng nhưng không dàn trải đều trên các vùng da thì chỉ số chống nắng cũng sẽ khác nhau
- Thành phần chống nắng bị ô-xi hóa và giảm dần tác dụng theo thời gian
- Chỉ số chống nắng được tạo nên bởi 1 công thức tính phức tạp trong đó không đơn giản chỉ là nồng độ các chất chống nắng mà là sự đo lường 1 hỗn hợp cả chất chống nắng, chất dưỡng ẩm, chất làm mềm, chất chống ô-xi hóa và cả chất độn nữa... Cho nên cùng có chỉ số SPF 50 như nhau nhưng không phải loại kem chống nắng nào cũng bảo vệ tốt giống nhau đâu
=> Kết luận: Chỉ nên phần nào tin vào chỉ số KCN thôi, còn lại vẫn phải học cách soi thành phần, đọc thêm review và theo dõi biểu hiện của da nữa bạn nhé
Tìm hiểu thêm về các chỉ số cơ bản của KCN ở LINK NÀY nhé
Nhưng tất cả chỉ là lý thuyết. Có nhiều yếu tố khiến những thông số này thay đổi:
- Thời gian chịu nắng của mỗi người là khác nhau. Các bạn châu Âu chắc chắn sẽ nhanh bị cháy nắng hơn các bạn châu Phi
- Nếu bôi kem chống nắng không đủ lượng thì các chỉ số cũng không được đảm bảo
- Có bôi kem chống nắng nhưng không dàn trải đều trên các vùng da thì chỉ số chống nắng cũng sẽ khác nhau
- Thành phần chống nắng bị ô-xi hóa và giảm dần tác dụng theo thời gian
- Chỉ số chống nắng được tạo nên bởi 1 công thức tính phức tạp trong đó không đơn giản chỉ là nồng độ các chất chống nắng mà là sự đo lường 1 hỗn hợp cả chất chống nắng, chất dưỡng ẩm, chất làm mềm, chất chống ô-xi hóa và cả chất độn nữa... Cho nên cùng có chỉ số SPF 50 như nhau nhưng không phải loại kem chống nắng nào cũng bảo vệ tốt giống nhau đâu
=> Kết luận: Chỉ nên phần nào tin vào chỉ số KCN thôi, còn lại vẫn phải học cách soi thành phần, đọc thêm review và theo dõi biểu hiện của da nữa bạn nhé
2. Phó mặc hoàn toàn nhiệm vụ chống nắng cho kem chống nắng
Đây cũng là 1 hệ quả của hiểu lầm mình vừa nêu trên, vì cho rằng KCN đã hoàn thành tốt nhiệm vụ bảo vệ da, là tấm khiên bất khả chiến bại nên bạn vô tư phơi mình dưới nắng. Nhưng nhắc nhớ nè, KCN giúp chống tia UV chứ không chống ... đen da nha. Lý do tại sao thì mời đọc lại bài này. Nên nếu không muốn hậu quả là người ngợm đỏ như con tôm thì bạn nhất định phải mặc quần áo dài tay, che ô, đội mũ nón cẩn thận nhé.Có thể bạn chưa biết nhưng vải vóc cũng có chỉ số chống nắng gọi là UPF (ultraviolet protection factor) và có thể chắn được 80% cả tia UVA và UVB nên đây được coi là phương pháp chống nắng hiệu quả, tiện lợi và ít tốn kém nè. Bạn nên chọn loại vải tối màu, sặc sỡ hoa lá hẹ càng tốt, chất liệu dày dặn, sợi vải to, đan chặt.
Nhưng ở xứ sở nhiệt đới này có một nhân tố gây hại cũng ghê gớm không kém, đó chính là nhiệt độ. Đặc biệt là tại các thành phố lớn, hiệu ứng đô thị khiến nhiệt độ ngoài trời cao đến mức khó tưởng. Mình đọc được ở đâu đó rằng nhiệt độ trung bình của da là 31 độ, khi tiếp xúc với nguồn nóng khoảng 15 phút thì nó sẽ bị tăng lên tới 43 độ, gây suy yếu và đứt gãy lớp elastin và colagen, khiến da sạm, chùng nhão và sinh nếp nhăn. Tuy thông tin này vẫn chưa có tài liệu kiểm chứng xác thực, nhưng cẩn tắc vô ưu, cứ mặc mấy kiểu dài rộng, chất liệu mát mẻ để chống nóng vẫn tốt hơn
3. Kem chống nắng vật lý tốt hơn KCN hóa học
Đã xưa rồi cái quan điểm KCN vật lý là auto lành tính, ngoan hiền như Tấm, còn KCN hóa học cứ là độc địa như Cám =)) Hoặc đơn giản hơn là KCN vật lý thì ráo còn KCN hóa học thì bóng lộn như chảo mỡ. Sự thực là hoạt chất chống nắng hóa học (Oxybenzone, Octinoxate, Octisalate, Tinosorb, Avobenzone ... ) hay vật lý (Zinc, Titanium Oxide) đều có mức gây kích ứng ngang nhau. Tức là ... hên xui, phụ thuộc hoàn toàn vào độ nhaỵ cảm của da bạn mà thôi. Còn về kết cấu thì mình thấy KCN vật lý vừa đặc vừa bết vừa bí, còn khó chịu hơn KCN hóa học lỏng, nhẹ, dễ tán. Hiện nay cũng đã có nhiều công thức mỹ phẩm khắc chế được nhược điểm bóng, dính của KCN hóa học để tạo ra những kết cấu mềm mại, mịn ráo hơn nhiều rồi đấy.Thực tế nếu so sánh chi tiết phổ chống nắng thì KCN hóa học (thường bao gồm cả tá chất chống nắng) sẽ bảo vệ được phổ rộng hơn hẳn so với KCN vật lý (thường chủ đạo chỉ có ZnO và T2O). Vậy thì cái nào mới là tốt hơn cũng dễ nhận thấy phải không ;)
4. Bôi kem chống nắng phải đợi 15- 20 phút mới ra ngoài cho KCN hoạt động
Các hoạt chất chống nắng khi được thoa đều lên da sẽ bảo vệ da NGAY LẬP TỨC, không có chuyện phải đợi để "kích hoạt" gì đó đâu. Nhưng sở dĩ mình vẫn khuyên các bạn nên đợi 10-15ph mới ra ngoài để KCN có thời gian set ráo trên da, tránh chảy nhão, gây cay mắt, không đều, tệ hơn là bám vào mũ, áo, khẩu trang hoặc da bạn sẽ trở thành tấm hút bụi đấy ;)
5. KCN làm bí da, lên mụn
Vấn đề này mình đã giải thích quá nhiều rồi. Nhiều bạn chỉ sau khi bôi KCN lập tức bị mấy chú mụn trồi lên mà mang hiềm khích với KCN. Nhưng thực tế lý do có thể sâu xa hơn nhiều:- Bạn bị phản ứng với 1 thành phần nào đó trong KCN. Đây là "lỗi của các vì sao" rồi
- Bạn làm sạch chưa kỹ, KCN và bụi bẩn còn sót lại gây ứ đọng LCL sinh mụn -> Tham khảo cách tẩy trang triệt để Ở ĐÂY nè
- Bạn có 1 quy trình dưỡng da chưa chuẩn. Nói đến đây mong bạn đừng tự ái mà giãy nảy lên "Tớ đã dùng cả tá sản phẩm, routine 10 bước đàng hoàng cơ mà". Đôi khi số lượng không đi kèm với chất lượng, full routine đôi khi lại quá thừa thãi. Vấn đề này mình sẽ nói sau. Nhưng bạn hãy thử tưởng tượng, các bước dưỡng da chưa thực sự phối hợp nhịp nhàng, hỗ trợ nhau giúp da khỏe và đẹp hơn, thì đến khi bạn ụp 1 đống KCN vừa dày vừa nặng lên da, để nó ở đó nguyên ngày thì áp lực lên LCL và bề mặt da sẽ ra sao? Da sẽ biểu tình chứ? Lúc đó mụn chỉ là hệ quả của cả 1 quá trình mà thôi, đừng đổ lỗi lên 1 mình KCN
=> Giải pháp: Tìm kiếm nguyên nhân, khắc phục hoặc tìm phương án thay thế
Nào, giờ bạn hãy xem thử mình có suy nghĩ nào như vậy không nhé ;)
Thông tin thêm:
Mình nhận được 1 số thắc mắc ở hiểu lầm số 4: "Bôi kem chống nắng phải đợi 15- 20 phút mới ra ngoài cho KCN hoạt động". Bạn nào đã "khắc sâu" ý niệm này từ xưa đến nay chắc hẳn sẽ rất khó chấp nhận. Mình viết ra điều này không phải để "xúi" các bạn bôi KCN xong là bê nguyên cái mặt còn bóng nhẫy, ướt nhẹp phi ra ngoài đường :))) Chẳng bỗng dưng mà nhà sản xuất luôn khuyến cáo "Bôi KCN 15-20ph trước khi ra ngoài" đúng không?
Các chất chống nắng, bản thân nó đã luôn sẵn sàng để "chiến đấu", chống nắng, ngay từ khi còn... ở trong tuýp, chứ không cần phải đợi bôi lên da. Bạn cho rằng, trên da có "thứ gì" mà "kích hoạt" được KCN vậy? =))))))
Thế thì mục đích của sự chờ đợi đó là gì? Ngắn gọn là để chất chống nắng set ổn định trên da. "Ổn định" = nằm im, "ổn định" = tạo màng đó ạ. KCN là 1 hỗn hợp nhiều chất khác nhau, sau khi được thoa lên da, cồn, nước và 1 số loại silicones bay hơi, bay đi, để các hoạt chất chống nắng nằm lại trên da, bắt đầu quá trình tạo màng (chính xác là lớp film) UV filters. Nghe chữ "màng" thì có thể các bạn tưởng tượng ra là nó kín như lớp bao nilon phải không? Nhưng nó thực ra lại giống như tấm lưới. Tấm lưới này giữ cho chất chống nắng đứng nguyên vị trí, để dàn đều trên mọi điểm da, để đảm bảo hiệu quả chống nắng đồng đều trên diện rộng. Các bạn hãy tưởng tượng UV filter giống như 1 hàng rào lính gác, nếu đứng đơn lẻ thì chú lính nào cũng có tính chiến đấu, nhưng nếu liên thủ với nhau, tạo thành "trận đồ" thì tính chiến đấu sẽ tăng lên, thời gian chiến đấu cũng dài hơn đúng không ;))
Quá trình tạo màng (film forming) này cũng khá phức tạp và khó đo lường: trong bao lâu? tương tác giữa những chất nào? kéo dài trong bao lâu? Có thực sự đa điểm đồng đều? Và chắc chắn là nó sẽ không giống nhau ở những công thức chống nắng khác nhau. Vậy nên chúng mình cứ tuân theo khuyến cáo của nhà sản xuất là đợi tầm 15 phút nhé
Quá trình tạo màng (film forming) này cũng khá phức tạp và khó đo lường: trong bao lâu? tương tác giữa những chất nào? kéo dài trong bao lâu? Có thực sự đa điểm đồng đều? Và chắc chắn là nó sẽ không giống nhau ở những công thức chống nắng khác nhau. Vậy nên chúng mình cứ tuân theo khuyến cáo của nhà sản xuất là đợi tầm 15 phút nhé
Như vậy thời gian chờ đợi khi bôi kem chống nắng (cả loại hóa học và vật lý) là cần thiết, nhưng không phải để chất chống nắng hoạt động. Chúng lúc nào cũng hoạt động ở mức điện tích để chuyển hóa năng lượng từ tia UV chứ không phải là hoạt động thông qua các phản ứng hóa học nha. Đơn giản chỉ là thời gian chờ KCN khô, không bị quệt, trôi vì các thao tác trang điểm sau đó, hoặc bị bám, dính, trượt do chạm vào áo, mũ, khẩu trang dẫn đến không đều, dẫn đến vùng da này thì được bảo vệ tốt, vùng da khác thì kém hơn, vậy thôi ;)
Cho nên tốt nhất là chúng mình vẫn nên chờ đợi sau khi thoa KCN để nhận được hiệu quả bảo vệ tối ưu. Nhưng nếu bắt buộc/không thể chờ đợi được, bạn đành chấp nhận hụt đi 1 chút tác dụng từ KCN và bù đắp bằng cách che chắn bằng mũ nón vậy.
Cuối cùng, thông điệp của mình chỉ đơn giản là mong muốn các bạn chống nắng nói riêng và chăm sóc da nói chung thì nên thả lỏng và linh hoạt, sao cho vừa đạt hiệu quả, vừa không quá mệt mỏi, vất vả. Vì chăm da chính là yêu chiều bản thân, chứ không cần quá rập khuôn, máy móc. Mình cũng đến với hành trình này 1 cách đơn giản, với ham thích tìm tòi và thử nghiệm bản thân, rồi sau đó chia sẻ lại cho các bạn. Mọi thông tin mình có đều là do mình tìm đọc từ các nguồn MÌNH tin tưởng sau đó tổng hợp lại 1 cách logic nhất. Chứ mình không tạo ra kiến thức, hơn nữa, kiến thức đúng sai đôi khi cũng là tương đối ở mỗi thời điểm, nên hãy cởi mở trong việc tiếp nhận thông tin, và luôn tìm tòi để làm chủ lối sống của mình bạn nhé. Cuối cùng, mình xin dẫn link 2 blog mà mình đã đọc để tiếp nhận được những thông tin như vừa rồi, bạn có thể tham khảo qua nha ^^
Kind of Stephen: https://kindofstephen.com/physical-vs-chemical-sunscreens-myths/
Beautiful with brains: https://www.beautifulwithbrains.com/apply-sunscreen-20-minutes-before-sun-exposure/?fbclid=IwAR3tKJ3yAJvZRIwMITRW2itpQz7k3r9klD2GzTA1ORieNm8cKxQym_Ml4Eg
Cảm ơn và chúc các bạn luôn xinh yêu :x
xoxoxoxoxoxoxoxoxoxoxoxoxoxo
Bánh bèo phù phiếm
Email: banhbeophuphiem@gmail.com
Facebook: https://www.facebook.com/banhbeophuphiem
Instagram: @banhbeophuphiem
0 nhận xét